چرا حتی بهترین کارآفرینان هم مخالفانی دارند؟
پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره تخصصی صنعت و مدیریت_گروه مدیریت:
وجود فضای باز برای ابراز مخالفت کارمندان، زمینهی پیشرفت شغلی را برای کارآفرینان افزایش خواهد داد.
کارآفرینان برای رسیدن موفقیت باید رهبران قدرتمندی باشند و کارمندان هم تابع دستورهای آنها باشند. در چنین شرایطی، کارمندان معمولا بهصورت خودکار تابع دستورها مدیر هستند و به آنها اعتماد دارند.
البته همیشه رهبر سازمان، انسان خوبی نیست. تعداد زیادی از کارآفرینان مشهور با وجود شرایط دشوار، به وجهه و اعتبار دست یافتهاند و طبیعتا بهدنبال افرادی وفادار و متعهد هستند. تمایل به شنیدن نظرات مخالف و استخدام شرکا و همکاران با عقاید متنوع، شرایط پیشرفت را برای کارآفرینان مساعد خواهد کرد.
تفکر انتقادی و دیدگاههای جدید
براساس تعریف مارگارت هافمن در تد تاک ۲۰۱۲، یکی از واضحترین مزایای تفکر انتقادی این است که اختلاف منجر به پیشرفت میشود. مخالفتها رهبر سازمان را مجبور میکنند تا با نقطهضعفهای ایدهی خود روبهرو شود؛ اما درصورتیکه کارمندان مخالفت خود را بروز ندهند، نقطهضعفها مخفی میمانند.
برای مثال، اگر بهدنبال بازاریابی برای استارتاپ خود باشید، کارمند مخالف میتواند بر نگرانیهای بودجه تأکید کند یا به مشکلات دسترسی به مخاطب اشاره کند. در بدترین حالت، این مخالفتها باعث میشوند زمان بیشتری را روی پژوهشها و بهبود ایدههای خود صرف کنید. در بهترین حالت، مخالفت کارمندان در مورد مسائلی مانند خطاهای بحرانی و پیشگیری از اتلاف وقت، سرمایه یا انرژی به کمک شما میآیند.
هر شخصی در طول عمر دچار خطا و انحراف میشود اما این انحرافها گاهی از ژنتیک، تاریخچه و باورهای افراد سرچشمه میگیرند. اگر انحرافها را بهعنوان نقاط کور در نظر بگیرید، میتوان گفت کارمندانی که اغلب اوقات با شما مخالفت میکنند، نقاط کور متفاوتی نسبت به شما دارند؛ درنتیجه میتوانید محدودیتهای شناختی یکدیگر را خنثی کنید و حقیقت را ببینید.
سرسختی و سازگاری
کارآفرینان نمونه، معمولا افراد سرسختی هستند. آنها نسبت به اهداف و اقدامات شرکت، چشمانداز مشخصی دارند. برای مثال استیو جابز، برای دستیابی به مزایای کلیدی بهدنبال تعبیهی ویژگیهای عجیب در محصولات بود یا مهلتهای غیرممکن را برای انجام کارها تعیین میکرد؛ و اغلب اوقات نسبت به کارمندانی که قادر به برآورده ساختن انتظارات او نبودند، صبر خود را از دست میداد.
از طرفی این نوع سرسختی یک نقطهضعف هم به شمار میرود و ممکن است باعث شود کسبوکارها وقت خود را روی ایدههای بد سرمایهگذاری کنند یا در صورت نرسیدن به اهداف ناامید شوند. وجود کارمندان مخالف، سرسختی شما را به چالش میگیرد؛ و اگر هر دو طرف مصمم باشند، میتوانند به راهحل مشترک برسند.
اعتماد، صداقت و خشم
مطمئن باشید هر کارمندی در طول دورهی کاری حداقل یکبار با شما مخالفت میکند؛ اما این سؤال مطرح میشود که آیا کارمندان به روش صحیح و روشن، مخالفت خود را بروز میدهند یا آن را درون خود نگه میدارند؟ کارمندانی که بهصورت شفاف با مدیر خود مخالفت میکنند، اطمینان دارند مخالفت با او منجر به انتقامجویی نمیشود. درعینحال، مدیر میتواند از دیدگاههای مثبت آنها استفاده کند.
فضای باز باعث افزایش احترام و آسایش کارمندان میشود و کارآفرینان مطمئن میشوند حمایت کارمندان از روی اجبار نیست. متأسفانه، فضای باز در فضاهای کاری مدرن رایج نیست. براساس بررسی SurveyMonkey، تنها ۵۸ درصد از زنان و ۶۸ درصد از مردان، عقیدهی مخالف در محیط کار را بدون پیامدهای منفی بروز میدهند. عدم ابراز مخالفت کارمندان، امکان تبادل ایده در محیط کار را از بین میبرد و منجر به رنجش آنها میشود.
ایجاد فضایی برای مخالفت
یکی از چالشهای اصلی کارآفرین، ایجاد محیطی برای ابراز مخالفت سازنده است بدون اینکه مدیریت یا احترام به کارمندان به خطر بیفتند. کارآفرینان با چند استراتژی متعدد میتوانند این کار را انجام دهند:
- استخدام کارشناسان و متفکران انتقادی. تمام نظرهای مخالف، ارزشمند نیستند. کارآفرینان باید تیمی از کارشناسان، متفکران انتقادی و افراد حرفهای را بسازند که در شرایط سخت، قادر به انتقاد سازندهبراساس تخصص خود باشند.
- فراهم کردن فضای گفتوگو برای کارمندان. کارآفرینان باید در صورت امکان، فضایی را برای ابراز مخالفت کارمندان فراهم کنند. صرفا جسورترین کارمندان میتوانند مخالفت خود را بروز دهند اما درصورتیکه کارآفرین، شخصا بهدنبال نظرات مستقل کارمندان باشد، تمایل آنها به اشتراکگذاری نظرات افزایش مییابد.
- حداقلسازی پیامدهای منفی. اگر مدیر بهدنبال انتقامجویی باشد یا هرگونه اثر منفی را در گفتوگو منتقل کند، تمایل کارمندان نسبت به ابراز مخالفت هم کاهش پیدا میکند. مدیر باید از سرزنش، تحقیر یا دست کم گرفتن کارمندان مخالف اجتناب کند (مگر اینکه به زیان شرکت باشد در این صورت مخالفت باید بهصورت خصوصی حل شود).
داشتن کارمندان مخالف بهمعنی، سازمانی قوی است و میتوان از مخالفتها بهخوبی استفاده کرد. حتی اگر مدیر نظر خود را تغییر ندهد، میتواند از دیدگاههای مخالف کارمندان و مزایایی مانند تفکر انتقادی و اعتماد آنها استفاده کند.