فقط کافی است ایدهی خوبی داشته باشید!
پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره تخصصی صنعت و مدیریت_گروه استارتاپ:
والت دیزنی، تصویرگر رویاهای کودکی ما، معتقد است که «راه شروع کار این است که صحبت کردن را تمام کنید و دست به‌کار شوید.»
بیشتر ما ترجیح می‌دهیم بیش از عمل کردن به ایده‌هایمان، وقت خود را صرف حرف زدن پیرامون آن کنیم. ضمنا، با آنکه چند سالی هم از تولد و فراگیری استارتاپها می‌گذرد؛ بسیاری از ما هنوز تعریف درستی از کسب‌و‌کارهای نوپا نداریم و گمان می‌کنیم تنها به صرف داشتن ایده‌ای نو می‌توان به کسب درآمد و موفقیت حرفه‌ای دست یافت.
تا به‌حال شده که ایدهی کسبوکار جدیدی به سرتان بزند؟ شاید هم برایتان اتفاق افتاده که بخواهید با همان ایده یک شبه رهِ صدساله بروید! اما به‌قول نیاکان ما، کار هر کس نیست خرمن کوفتن، گاو نر میخواهد و مرد کهن!
درواقع، برای آغاز یک کسبوکار به عاملی فراتر از ایده نیاز است. البته نمی‌توان منکر اهمیت ایده‌های بکر در راه‌اندازی و به ثمرنشستن بنگاه‌های اقتصادی شد. چرا که رسیدن به ایده‌های خوب آن‌قدرها هم ساده نیست، به همین دلیل است که وقتی ایده‌ای ناب به ذهن‌مان خطور می‌کند ممکن است سرمست از موفقیت، خود را ارشمیدسی بدانیم که یورکایش را یافته است!
یافتم! یافتم!
احتمالا قصه‌ی ارشمیدس در حمام را شنیده باشید. هیرو، پادشاه سیراکوز، زادگاه ارشمیدس، زرگری را مأمور کرده بود تا برایش تاجی از طلای خالص بسازد. سرانجام پس از تکمیل تاج آن را به دست پادشاه رساندند، ولی هیرو تردید داشت که زرگر تمام طلا را به کار برده باشد. شاه به همین خاطر، ارشمیدس را احضار کرد و از این ریاضیدان مشهور برای پی‌بردن به خلوص آن تاج که قرار بود تماما از طلا ساخته شود کمک خواست. اما او راهکاری در آستین نداشت تا اینکه روزی که مشغول استحمام در خزینه‌ی حمام بود دریافت که حجم آب خارج شده از یک خزینه‌ی لبریز، با حجم بدنش برابر است. وی که از کشف خود بسیار هیجان‌زده شده بود برهنه از حمام بیرون دوید و فریاد زد یورکا! یورکا! که یعنی یافتم! یافتم!
واقعیت را بخواهید، بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان نیز از ایده‌های بزرگ ساخته شده‌اند؛ هرچند که شاید خیلی دور از ذهن باشد که تا این حد خوش‌شانس باشیم که بتوانیم افکار و آرزوهای خود را مثل بنیانگذاران این برندها به ایده‌های چند میلیاردی تبدیل کنیم. اما هر ایده‌ای باید از نقطه‌ای شروع شود و حتی بزرگ‌ترین برندها هم با قدم‌های کوچک آغاز به کار کرده‌اند.
چطور یک‌شبه ره صد ساله برویم؟!
فرض کنید که یک فکر بکر به سرتان زده و ایده‌ای ناب در ذهن‌تان شکل گرفته است؛ حالا باید در ادامه چه مسیری را پیش بروید؟ مطمئنا تصور می‌کنید، تمام کاری که باید انجام دهید این است که ایدهی خود را در بوق و کرنا کنید و درباره‌ی آن با مردم صحبت کنید! احتمالا خیال می‌کنید که اینگونه موفقیت نیز به سراغ‌تان خواهد آمد: سرمایه‌گذاران برای حمایت از ایدهی ناب شما صف می‌کشند و مشتریان برای خریدن محصول‌تان سر از پا نخواهند شناخت! تنها چیزی که می‌ماند، چاپ تصویرتان روی جلد مجلات معتبر و مصاحبه‌های متعددی است که پایتان را به جرگه‌ی کارآفرینان باز می‌کند!
شاید کمی بیش از حد در این مثال غلو شده باشد؛ مطمئنا هیچ‌کس گمان نمی‌کند که یک ایدهی درخشان بتواند یک شبه او را به موفقیت برساند. اما این باور که ایدهی خوب به‌تنهایی برای موفقیت کفایت می‌کند، یکی از چالش‌ها و کژباوریهای گریبانگیر جامعه‌ی کارآفرینی است.
شرکت‌های موفق اغلب ایده‌هایی عالی دارند، اما دستیابی به جایگاه مشابه آن‌ها به عاملی بیش از صرفا یک ایدهی عالی نیاز دارد. برای تبدیل ایدهی خود به کسب‌و‌کاری قابل اتکا و موفق باید ترکیبی از عوامل را درکنار ایده‌ای خوب فراهم کنید، وگرنه در هزارتوی کسبوکار سرگشته خواهید شد:
مسیر پیشرفت‌تان را ریل‌گذاری کنید و قطارتان را به حرکت درآورید
شاید الهامات و ایده‌های سرشار درونی‌تان، شما را به این باور برساند که احتمالا یک “متفکر بزرگ و بی‌چون‌و‌چرا” هستید! اما اگر قصد دارید که ایدهی نوپای‌تان به ایجاد یک کسبوکار بینجامد، باید وارد جزئیات شوید، مطالعه کنید، در گیر و دار تشریفات اداری و کاغذبازی بیفتید و قدم در راه اجرا بگذارید. ثبت شرکت، اخذ بیمه‌ی مسئولیت، حفاظت از مالکیت معنوی، و توسعه و جذب نیرو ، تنها برخی از مواردی است که باید برای به ثمر نشاندن یک ایده و ایجاد یک بنگاه اقتصادی مورد توجه قرار گیرد. اگر چنین مواردی در دایره‌ی افکارتان جای نمی‌گیرد، باید به‌دنبال افرادی باشید که مهارتهایشان مکمل توانمندیهای شما بوده و بتوانند گوشه‌ای از اجرای کار را عهده‌دار شوند.
این افسانه را که ایده باید بی‌نقص باشد نیز از ذهن‌تان بیرون کنید. کمال‌گرایی بی‌حساب و کتاب، شما را از اقدام و پیشرفت بازمی‌دارد. به قول رید هافمن، بنیان‌گذار شبکه اجتماعی-تخصصی لینکدین:
اگر بابت اولین نسخه‌ی محصول خود احساس شرمندگی نکنید، بعید است که کارتان به این زودی‌ها به‌ثمر بنشیند.
منتظر نباشید که همه‌چیز عالی و بی‌نقص شود، چرا که این اتفاق نخواهد افتاد. در عوض فقط شروع کنید و قطارتان را به حرکت درآورید.
خودی نشان دهید و سرمایه‌گذاران را جذب کنید
هوش ذاتی و ذهن درخشان موهبتی گران‌سنگ و ارزشمند است، اما ایده‌هایی که به ذهن شما خطور می‌کنند قادر نیستند که خودبخود تجاری شوند. رشد هر کسب‌و‌کاری، حتی آن دسته از کار‌و‌کاسبی‌هایی که بر مبنای قویترین ایده‌ها شکل گرفته‌اند، مستلزم تلاش فراوان، سخت‌کوشی و جذب سرمایه است. اما نمی‌توانید با این خیال خام که ایدهی من خود بخود می‌فروشد، سرمایه‌داران را مجاب کنید که به ارزشمندی طرح‌های ذهنی شما پی ببرند و روی ایده‌هایتان خطر کنند. هیچ سرمایه‌گذاری حاضر نیست پول خود را خرج دیدگاه‌های ایده‌پردازی کند که سرنوشت ایده‌های خود را در دستان بخت و اقبال قرار داده است.
ایدهی اولیه‌ی خود را به‌طور مستمر پرورش دهید
یک ایدهی عالی نقطه‌ی شروع خوبی است، اما تنها سرآغاز مسیری پرفراز و نشیب است. همیشه جای بهبود و تقویت یک ایدهی اولیه وجود دارد، حتی اگر کوکاکولا باشید! توسعه و بهبود مستمر، کلید رشد و پیشرفت و اجتناب از افتادن به ورطه‌ی ثبات و سقوط است. اینکه گمان کنیم ایدهی اولیه‌ی ما به‌قدری خوب است که نیازی به پرو بال دادن ندارد، کمی غرورآمیز به نظر می‌رسد. غرور تله‌ای است که یک کارآفرین نباید گرفتار آن شود. مراقب باشید که آنقدر شیفته و مفتون ایده‌های خود نشوید؛ به‌طوری‌که که نتوانید ظرفیت بهبود و ظرفیت تغییرات کارساز و مفید در آن را ببینید.
ایده‌پردازی همچنان مهم است
قصد نداریم اهمیت و نقش ایده‌های بزرگ در راه‌اندازی یک کسبوکار را زیر سؤال ببریم، بلکه در اصل اگر شرکتی بنای موفقیت و پیشرفت را داشته باشد باید دیدگاهی روشن در مورد آنکه میخواهد چه کاری انجام دهد و به چه دستاوردی برسد داشته باشد. در عین حال، پیشفرض بقای ایده‌های نورس و شرط به ثمر نشاندن‌شان آن است که بدانیم برای موفقیت به چیزی بیش از تنها یک ایده نیازمندیم. زباله‌دان تاریخ پر است از شرکت‌هایی که ایده‌هایی سرشار در سر داشتند اما به جایی جز نابودی و نیستی نرسیدند. برترین کارآفرینان، آنهایی هستند که توانسته‌اند شرکت‌هایی راه بیندازند که در گذر زمان توسعه یافته و از سرد و گرم روزگار سربلند بیرون آمده‌اند. آنهایی که درکنار صرف نیرو برای تولید ایده‌های جدید، برای توسعه کسب‌وکارشان نیز به همان میزان انرژی می‌گذارند. اگر کل دارایی‌تان ایده‌ای عالی ولی بدون راهبردی خاص و اراده‌ای مشخص برای توسعه و پرورش آن است، بدانید که با خیال و وهم سروکار دارید.