شفافیت در کسب‌وکار؛ پنج راه برای ساختن اعتماد
پردیس فناوری کیش-مشاوره تخصصی صنعت و مدیریت-مدیریت
شفافیت در کارآفرینی نه‌تنها باعث افزایش میزان اعتماد کارمندان می‌شود بلکه وفاداری مشتری‌ها و میزان فروش محصول یا خدمات را نیز بالا می‌برد.
روند مدیریت یک کسب‌وکار در گذشته با نحوه‌ی مدیریت آن در حال حاضر تفاوت‌های زیادی دارد. به‌عنوان مثال در آن زمان هیچ فردی از نحوه‌ی کار فست‌فودها و و مواد افزودنی که به غذا اضافه می‌کردند اطلاعی نداشت، هیچ‌کس نمی‌دانست یک محصول چگونه تولید شده و هیچ‌کس از باورها و ارزش‌های مدیر یک شرکت اطلاعی نداشت. اما امروزه همه چیز تفاوت پیدا کرده است.
به‌لطف پیدایش پلتفرم‌های آنلاین مانند شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های تحلیل و نقد، شفافیت به امری ضروری برای موفقیت یک کسب‌وکار تبدیل شده است. امروزه یک کارآفرین طی مراسمی عمومی به مشتری‌ها، سرمایه‌گذاران، کارمندان و همچنین به خودش قول می‌دهد که بهترین عملکرد ممکن را داشته باشد.
شفافیت در کسب‌وکار به چه معنا است؟
شفافیت در کسب‌وکار به معنای صداقت، عمومی‌سازی و رک بودن در مورد امور مختلف شرکت است. شرکت‌های شفاف اطلاعات مربوط‌به عملکرد، درآمدهای شرکت، فرآیندهای داخلی، منابع، قیمت‌گذاری و ارزش‌های کسب‌وکار را با مخاطبان خود به اشتراک می‌گذارند. شرکت‌های شفاف زمانی‌که مشکلی در روند کسب‌وکار رخ می‌دهد، نه‌تنها آن را پنهان نمی‌کنند بلکه موضوع را با مشتری‌ها و مخاطبان خود به اشتراک می‌گذارند.
مزایای شفافیت در کسب‌وکار
شفافیت نقش مهمی در افزایش اعتبار و موفقیت یک کسب‌وکار دارد و ارزش‌های زیادی از افزایش وفاداری کارمندان گرفته تا افزایش میزان فروش محصولات را به شرکت اضافه می‌کند. زمانی‌که کسب‌وکار با مشتری‌های خود صادق و روراست باشد، ارتباط بهتری با آن‌ها برقرار می‌کند. نتیجه‌ی یک تحقیق نیز این موضوع را ثابت کرده و گفته است ۹۴ درصد مشتری‌ها به برندهای شفاف وفادار هستند.
اما سوالی که مطرح می‌شود این است که دلیل این موضوع چیست؟ دلیل اصلی این است شفافیت در کسب‌وکار به معنای افزایش اعتبار است. بسیاری از مشتری‌ها تنها به شرکت‌های مورد اعتماد خود وفادارند و به همین دلیل شرکت‌های فریبنده عمر چندان طولانی ندارند.
ما در عصر اطلاعات زندگی می‌کنیم و همین باعث شده تا مشتری‌ها خواستار رابطه‌ی عمیق‌تر و شفاف‌تری باشند. اگر یک کسب‌وکار نتواند چنین انتظاری را برآورده کند، مشتری‌های آن به سمت برندی جذب می‌شوند که از عهده‌ی این کار برآید.
این موضوع در مورد کارمندان نیز صادق است. کارفرماها دنبال استخدام کارمندان قابل اعتماد هستند و برعکس یعنی کارمندان نیز ترجیح می‌دهند در یک محیط شفاف و با مدیران قابل اعتماد کار کنند. زمانی‌که کارمندان به کارفرمای خود اعتماد داشته باشند میزان حمایت، وفاداری، تعامل و تعهد آن‌ها به محیط کار نیز افزایش پیدا می‌کند. بنابراین اگر می‌خواهید اعتماد کارمندان خود را افزایش دهید، با آن‌ها شفاف باشید.
نکات مهم در شفاف‌سازی کسب‌وکار
اگر قصد افزایش شفافیت در کسب‌وکار خود را دارید، باید چند نکته را رعایت کنید. اولین نکته این است که بیش از حد شفاف نباشید. یعنی نیازی نیست در مورد مزایایی که کسب‌وکار شما را از سایرین متمایز می‌سازد، با دیگران شفاف باشید؛ زیرا در این صورت تنها کار را برای رقبا راحت‌تر کرده‌اید.
همچنین بهترین کار این است که در مورد میزان شفافیت کسب‌وکار خود توافق‌نامه‌ای با کارمندان امضا کنید و درواقع حد و حدود مشخصی را برای این کار تعریف کنید. به‌عنوان مثال می‌توانید مواد اولیه‌ی موجود در غذاهای رستوران خود را در منو ذکر کنید اما نیازی نیست نحوه‌ی پختن و دستور کامل تهیه‌ی غذاها را در اختیار مشتری قرار دهید.
راه‌هایی برای افزایش میزان شفافیت کسب‌وکار
داشتن شفافیت در کسب‌وکار یک‌شبه حاصل نمی‌شوند و باید هر روز برای به دست آوردن آن تلاش کرد. انجام این کار ساده نیست مخصوصا زمانی‌که نگران نحوه‌ی واکنش مخاطبان خود باشید. بااین‌حال انجام پنج کاری که در ادامه توضیح می‌دهیم به افزایش شفافیت کسب‌وکار کمک می‌کنند.
۱- ارزش‌های اصلی کسب‌وکار را مشخص کنید
مشخص کردن ارزش‌های اصلی کسب‌وکار همواره کمک می‌کند تصمیم‌های بهتری بگیرید و شفاف باشید. دومین موضوعی که باید به آن اهمیت دهید مشخص کردن نیازهای شرکت بدون حاشیه و بدون میان‌بر است. بنابراین کاری که انتظار انجام آن را دارید، با صداقت و مستقیما اعلام کنید. اعلام کردن ارزش‌های یک کسب‌وکار به‌طور مستقیم باعث می‌شود کارمندان درک بهتری از آن‌ها داشته باشند و در راستای عملی کردن آن‌ها تلاش کنند.
۲- اطلاعات را با کارمندان خود به اشتراک بگذارید
قدم دیگر در افزایش شفافیت کسب‌وکار خود این است که اطلاعات خوب و اطلاعات بد را با کارمندان خود به اشتراک بگذارید. همیشه این احتمال را در نظر بگیرید که کارمندان موضوعی را ازطریق شایعات مطلع شوند. در این صورت نه‌تنها ممکن است اصل خبر را متوجه نشوند بلکه اعتماد خود را به محیط کار از دست می‌دهند. پس بهترین کار این است که همه چیز را از زبان خودتان بشوند. شایعات نه‌تنها به اعتماد و احساسات کارمندان لطمه وارد می‌کنند بلکه میزان غیبت کردن را نیز میان کارمندان افزایش می‌دهند.
برای جلوگیری از این موضوع هر چند وقت یک‌بار آخرین اخبار مهم شرکت را خودتان به آن‌ها اطلاع دهید. همچنین می‌توانید یک مجله‌ی الکترونیک داخلی داشته باشید و اطلاعات کارمندان خود را با انتشار اخبار مهم در این مجله به‌روزرسانی کنید.
نوشتن خبرنامه، برگزاری جلسات منظم یا در خواست کردن از مدیران داخلی هر بخش بهترین راه اطلاع‌رسانی و جلوگیری از شایعات هستند که درنهایت به افزایش شفافیت کسب‌وکار منجر می‌شوند.
۳- قیمت‌ها را مخفی نکنید
هنوز هم کسب‌وکارهای زیادی هستند که قیمت محصولات را پنهان می‌کنند و درواقع شفافیت ندارند. گاهی‌اوقات قیمت محصولات در یک صنعت متفاوت هستند که این موضوع کاملا طبیعی بوده و نیازی به پنهان‌سازی ندارد.
هیچ موقع برای اعلام قیمت محصولات خود از سیستم پیچیده یا لغات مبهم استفاده نکنید و شفاف باشید. اگر قیمت محصولات شما از سایر محصولات ارائه‌شده در بازار بیشتر است، به‌جای پنهان‌سازی، علت آن را برای مشتری توضیح دهید یا در قیمت‌گذاری تجدید نظر کنید. گاهی‌اوقات ویژگی‌های اضافه‌ی یک محصول یا مواد اولیه‌ای که در ساخت آن‌ها استفاده می‌شود و به عبارت دیگر بالاتر بودن کیفیت محصول نهایی باعث افزایش قیمت آن می‌شود و همان‌طور که گفتیم، بهتر است این موضوع برای مشتری توضیح داده شود.
اگر در تعیین قیمت به مشکلی برخورده‌اید، هیچ جای نگرانی نیست زیرا برخی کسب‌وکارها از نرم‌افزار حسابداریبرای تعیین قیمت محصول یا خدمات خود استفاده می‌کنند. این نرم‌افزارها با توجه با هزینه‌های انجام‌شده و همچنین باتوجه‌به تعداد کارمندان شرکت، قیمت نهایی محصول را تعیین می‌کنند.
۴- منظور و اهداف کارهای خود را بیان کنید
برخی از کسب‌وکارها که معمولا با شفاف‌سازی مشکل دارند، از گفتن واقعیت طفره می‌روند و به‌نوعی وارد حاشیه می‌شوند. اگر می‌خواهید اطلاعات جدیدی به کارمندان بدهید، اطلاعات مالی سرمایه‌گذاران را به‌روزرسانی کنید یا قیمت محصول و خدمات خود را افزایش دهید، تنها کافی است توضیحات کافی همراه‌با آن ارائه دهید و وارد حاشیه نشوید.
۵- تجارب خود را صادقانه بیان کنید
به‌عنوان یک کارآفرین اگر صاحب کسب‌وکار کوچکی هستید، تجارب خود را با صداقت برای دیگران مطرح کنید. انجام این کار نه‌تنها برای تازه‌واردان و افراد بی‌تجربه مناسب است بلکه به رشد خودتان نیز کمک می‌کند. زمانی‌که در مورد اشتباهات خود صحبت کرده و آن‌ها را می‌پذیرید یعنی اولین گام برای رشد و توسعه‌ی فردی خود را با موفقیت برداشته‌اید.
به‌عنوان مثال در مورد استارتاپ شکست‌خورده‌ی خود با دیگران صحبت کنید، اگر کارمندی را اشتباهی استخدام کرده‌اید و سپس در همان روز اخراج کرده‌اید، در مورد آن صادق باشید، اشتباهات و تجربیات کارمندان خود را با صداقت بیان کنید. شفاف بودن در مورد تجربیات نه‌تنها از شما یک فرد شکست‌خورده نمی‌سازد بلکه امید و انگیزه را در خودتان و دیگران افزایش می‌دهد. همچنین کمک می‌کند ارتباط بهتری با مشتری‌ها برقرار کرده و اعتماد آن‌ها را جلب کنید.