به‌تازگی گزارشی نشان می‌دهد ذوب لایه‌ی منجمد خاک در شمالگان درحال‌آزادکردن سموم، بیماری‌های قدیمی، ضایعات هسته‌ای و کربن‌دی‌اکسیدی است که مقدار گازهای گلخانه‌ای موجود در اتمسفر را دوبرابر خواهد کرد. 

سو ناتالی که اثرهای ذوب‌شدن لایه‌ی منجمد خاک را مطالعه کرده، صحنه‌ای را توصیف کرده که در سال ۲۰۱۲ در سیبری شاهدش بوده است. او در مصاحبه با بی‌بی‌سی گفت:

هنوز وقتی به‌یاد آن می‌افتم، می‌لرزم. اندازه‌ی آن باورکردنی نبود: فروپاشی صخره‌های یخی به‌اندازه‌ی ساختمان‌های چندین‌طبقه. وقتی شما در آن حوالی راه می‌رفتید، می‌توانستید چیزهایی ببینید که مثل کُنده‌های درخت از لایه‌ی منجمد بیرون زده‌اند. آن‌ها استخوان‌های ماموت‌ها و دیگر حیوانات عصر پلیستوسن هستند.

لایه‌ی منجمد خاک در‌حال‌ذوب است و موادی نمایان شده‌اند که بهتر بود مدفون باقی بمانند. درکنار فسیل‌های پلیستوسن، مقادیر عظیمی از گازهای کربن، متان، جیوه و حتی بیماری‌های باستانی نمایان می‌شوند.

ناتالی می‌گوید ۱,۵۰۰ میلیارد تن از کربن که دوبرابر مقدار کربن موجود در اتمسفر است، در لایه‌ی منجمد خاک ذخیره شده است. اگر نرخ کنونی انتشار گازهای گلخانه‌ای ادامه پیدا کند، ۷۰ درصد از یخ شمالگان تا پایان قرن ناپدید خواهد شد. اگر تغییرات چشمگیری درزمینه‌ی مبارزه با تغییرات اقلیمی در سرتاسر جهان اعمال شود، تنها ۳۰ درصد از لایه‌ی منجمد ذوب خواهد شد. ناتالی افزود:

مردم درباره‌ی بمب کربنی سخن می‌گویند. این ازنظر مقیاس زمانی زمین‌شناسی، انتشاری آهسته نیست؛ بلکه مخزنی از کربن است که گیر افتاده و در بودجه‌ی کربنی، حفظ دمای زیر دو درجه‌ی سانتی‌گراد در نظر گرفته نشده است.

کربن، تنها مشکل حاصل از ذوب لایه‌ی منجمد خاک نیست. در سال ۲۰۱۶، گروهی از گوزن‌داران شمالگان دچار سیاه‌زخم شدند. به‌نظر می‌رسید این بیماری عفونی که معمولا حیوانات اهلی و وحشی را متأثر می‌کند، از لاشه‌ی ذوب‌شده گوزنی که ۷۵ سال پیش مرده بود، نشئت گرفته باشد.

بنابر گزارش‌ها، احتمال بازگشت آنفلوآنزای اسپانیایی و طاعون خیارکی نیز در آینده‌ی نزدیک وجود دارد. این بیماری‌های باستانی که سال‌ها پیش ریشه‌کن شده‌اند، ممکن است هنوز به‌صورت منجمد در لایه‌ی یخ‌زده‌ی خاک وجود داشته باشند که ذوب این لایه موجب می‌شود این بیماری‌ها نمایان شوند.

شمالگان بیش از هر جای دیگری جیوه را در خود ذخیره کرده است. طبق گفته‌ی دانشمندان، تقریبا ۱,۶۵۶ هزار تن جیوه در یخ قطب و لایه‌ی منجمد پنهان شده است. اگر این ماده‌ی شیمیایی آزاد شود، می‌تواند وارد زنجیره غذایی شود و حیات‌وحش و انسان‌ها را درمعرض خطر قرار دهد.