آشنایی با گیت های منطقی

توضیحاتی جامع و کاربردی در مورد گیت های منطقی

آشنایی اولیه با گیت های منطقی

آشنایی با گیت های منطقی

گیت های منطقی به منظور انجام عملیات منطقی روی یک یا چند ورودی (سیگنال الکتریکی یا سیگنال منطقی) و تولید خروجی مناسب به کار می روند. گیت های منطقی برای کار روی سیگنال های دیجیتال طراحی شده اند. منظور از سیگنال دیجیتال، سیگنالی است که فقط دو حالت قطع و وصل (صفر و یک) دارد. به شکل توجه نمایید.

یک تصویر زیبا از مدارهای منطقی

حال به بررسی انواع گیت های منطقی پرکاربرد پرداخته و موضوع با ارائه مثال هایی بررسی می شود.

گیت AND

این گیت بر اساس منطق “و” عمل می کند و در شرایطی که همه ورودی های آن یک باشند، خروجی را یک می کند. از نظر مداری می توان شکل 8.3 را برای این گیت ارائه نمود. همان طور که در شکل 8.3 مشخص است، با سری نمودن چند کلید می توان گیت AND را شبیه سازی نمود، در این صورت در شرایطی که همه کلیدها (ورودی ها) وصل شوند، لامپ (خروجی) روشن می شود.

مدار معادل گیت AND

نماد منطقی

جدول 3.3، جدول صحت گیت AND را نشان میدهد. در واقع این جدول صحت چگونگی عملکرد یک گیت را مشخص می نماید.

جدول صحت گیت اند

همان طور که در جدول 3.3 مشخص است، تنها در شرایطی خروجی تابع (Y) دارای مقدار یک منطقی خواهد شد که همه ورودی ها دارای مقدار یک منطقی باشند.

در برخی موارد گیت AND را با یک رابطه ریاضی مطابق رابطه زیر نشان می دهند:

Y=AB یا Y=A.B

گیت OR

این گیت بر اساس منطق “يا” عمل می کند. در شرایطی که حداقل یکی از ورودی های آن یک باشد، خروجی را یک می کند. از نظر مداری می توان شکل 10.3 را برای این گیت ارائه نمود. همان طور که در شکل 10.3 مشخص است، با موازی نمودن چند کلید می توان گیت OR را شبیه سازی نمود، در این صورت در شرایطی که حداقل یکی از کلیدها (ورودیها) وصل شود، لامپ (خروجی) روشن می شود.

مدار معادل گیت OR

نماد منطقی

جدول 4.3، جدول صحت گیت OR را نشان میدهد. در واقع این جدول این صحت چگونگی عملکرد یک میترا مشخص می نماید.

جدول صحت

همان طور که در جدول 4.3 مشخص است، در شرایطی خروجی تابع (Y) دارای مقدار یک منطقی خواهد شد که حداقل یکی از ورودی ها دارای مقدار یک منطقی باشد.

در برخی موارد گیت OR را با یک رابطه ریاضی مطابق رابطه زیر نشان میدهند:

Y=A+B

گیت NOT

این گیت بر اساس منطق “نه” عمل می کند و دارای یک پایه ورودی و یک پایه خروجی بوده و مقدار منطقی ورودی را به صورت معکوس در خروجی قرار می دهد. یعنی به ازای مقدار یک منطقی در ورودی، مقدار صفر منطقی را در خروجی قرار داده و به ازای مقدار صفر منطقی در ورودی، مقدار یک منطقی را در خروجی قرار می دهد. همان طور که در شکل 12.3 مشخص است، با موازی نمودن یک کلید با یک لامپ می توان گیت NOT را شبیه سازی نمود. در این صورت در شرایطی که کلید (ورودی) وصل شود، لامپ (خروجی) خاموش می شود ولی در صورت قطع بودن کلید، لامپ روشن می گردد. معادل مدار فرمانی این گیت از سری نمودن یک تیغه بسته با بوبین یک کنتاکتور ایجاد می گردد.

مدار معادل گیت NOT

نماد منطقی

جدول 5.3 جدول صحت گیت NOT را نشان میدهد. در واقع این جدول صحت چگونگی عملکرد این گیت را مشخص می نماید.

جدول صحت

همان طور که در جدول 5.3 مشخص است، در شرایطی خروجی تابع (Y) دارای مقدار یک منطقی خواهد شد که ورودی دارای مقدار صفر منطقی باشد.

در برخی موارد گیت NOT را با یک رابطه ریاضی مطابق رابطه زیر نشان می دهند:

Y = A

آدرس : تهران – بلوار کشاورز- خیابان 16 آذر جنب انتشارات دانشگاه تهران – پلاک 45 – طبقه 4 – واحد9

همه روزه از ساعت 9 تا 16.00 واتساپ و تلگرام : 09059626900 ایمیل : info@rahyaranlms.ir

تلفن : 66176196 (021)

ساعات اداری : شنبه – پنجشنبه : 09:00 – 16:00

وب سایت: www.kishtech.ir www.kishindustry.ir www.rahyaranlms.ir www.kishindustry.com www.portal.kishtech.ir